Cây su hào có tên khoa học: Brassica caulorapa Pasq hoặc Brassica oleracea var.caulorapa, thuộc họ Thập tự (Cruciferae). Thân của cây phát triển phình to ra thành củ khí sinh, trong chứa rất nhiều chất dinh dưỡng và được dùng làm thực phẩm (rau). Su hào thích hợp thời tiết mát mẻ, thường được trồng từ cuối tháng 7 tháng 8 đến tháng 1 tháng 2 năm sau.
1. Giống và thời vụ
Hiện nay có 3 giống su hào phổ biến gồm.
Su hào dọc tăm (su hào trứng): Củ bé, tròn, cọng lá nhỏ, phiến lá nhỏ và mỏng, do đó có thể trồng xen vào mép luống cải bắp, khoai tây. Thời gian từ trồng đến thu hoạch 35 - 50 ngày.
Su hào dọc trung (hay su hào dọc nhỡ): Củ tròn, to, mỏng vỏ, cọng và phiến lá to hơn, dày hơn loại su hào dọc tăm. Thời gian từ trồng đến thu hoạch 65 - 80 ngày.
Su hào dọc đại (su hào bánh xe): Củ to hơi dẹt, vỏ rất dày, cọng và phiến lá rất to, dày. Thời gian từ trồng đến thu hoạch 90 - 100 ngày.
Lượng giống: 15 - 20 gam/sào.
* Thời vụ:
Vụ sớm gieo hạt từ tháng 7 - 8, trồng tháng 8 - 9. Sử dụng những giống su hào dọc tăm, dọc trung có khả năng chịu nhiệt như B40, Winner, Boeing VA. 747..
Chính vụ gieo từ tháng 9 - 10, trồng tháng 10 - 11. Sử dụng những giống su hào dọc trung, dọc đại Winner, Boeing VA. 747, OP-Japonica VA.174, su hào Pháp tím - Violet VA.159. Muộn gieo hạt tháng 11 trồng tháng 12. Sử dụng những giống su hào dọc tăm, dọc trung như Winner, Boeing VA. 747….
2. Vườn ươm
Chọn nơi đất cao, dễ thoát nước, đất thịt nhẹ hoặc cát pha để gieo hạt. Làm đất nhỏ tơi xốp, lên luống cao 25 - 30 cm, mặt luống rộng 0,9 - 1m. Bón lót phân hữu cơ hoai mục, rải đều phân trên mặt luống, đảo đều đất và phân, vét đất ở rãnh phủ lên mặt luống.
Lượng hạt giống gieo 1,5 g/m², gieo đều trên mặt luống (khi gieo trộn hạt với đất bột); hoặc gieo hạt theo hàng với mật độ hàng cách hàng 7 - 10cm, cây cách cây 5 – 7cm để đạt hiệu quả cao. Gieo hạt xong cào nhẹ hoặc dùng tay xoa nhẹ, đều trên mặt luống cho đất phủ kín hạt, phủ một lớp rơm rạ, trấu mỏng trên mặt luống và dùng ô doa tưới nước đủ ẩm.
Để tăng độ đồng đều của cây con, cần làm vòm che lưới đen khi trời nắng nóng (ở thời vụ sớm) hoặc che nilon khi trời có mưa để hạn chế bệnh lở cổ rễ chết cây con. Sau gieo cần thường xuyên kiểm tra, tưới ẩm để cây nhanh mọc, dùng super Lân ngâm với nước giải pha loãng tưới bổ sung dinh dưỡng cho cây con. Khi cây có lá thật phun Validacin hoặc Daconil phòng bệnh lở cổ rễ chết cây con.
Cây con được 25 - 30 ngày thì đưa ra ruộng trồng, trước khi nhổ cây con mang đi trồng cần tưới đẫm nước để hạn chế đứt rễ.
3. Làm đất, trồng cây
Chọn chân đất cao, dễ thoát nước, đất thịt nhẹ, được luân canh với các cây khác họ. Cày bừa kỹ, đập nhỏ đất, lên luống cao 0,3m, rãnh rộng 0,3m, mặt luống rộng 0,8 - 0,9m. Bón phân lót trộn đều với đất, san phẳng mặt luống sau đó tiến hành trồng.
Khoảng cách trồng: Cây cách cây 30cm, hàng cách hàng 40cm, đảm bảo mật độ là 5,5 - 7,5 vạn cây/ha. Trồng cây nhẹ nhàng tránh làm dứt rễ chột cây, tưới nước ngay sau khi trồng để giúp cây nhanh bén rễ hồi xanh
4. Phân bón
Lượng phân bón cho 1 sào: Phân chuồng ủ mục khoảng 2 - 3 tạ (hoặc phân hữu cơ vi sinh: 20 -25kg), 9 - 10 kg Đạm urê, 15 - 20kg Lân super, 9 - 10 kg Kali clorua.
Cách bón:
+ Bón lót: Lót toàn bộ phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh + 15 - 20 kg phân Lân super + 2 - 3 kg Đạm urê + 2 - 3 kg Kalia clorua.
+ Bón thúc lần 1 khi cây hồi xanh (sau trồng 7 - 10 ngày) với lượng: 1-2 kg Đạm urê + 1-2kg phân Kali
+ Lần 2: Sau trồng 20 - 25 ngày, bón 2 - 3 kg đạm Ure và 2 - 3 kg kali bón cách gốc 15-20 cm
+ Lần 3: Khi trồng 35 - 40 ngày, bón 2 - 3kg đạm Ure và 2 - 3kg kali.
5. Tưới nước, chăm sóc
Giai đoạn mới trồng, tưới đủ ẩm mỗi ngày 1 lần, khi cây hồi xanh 2 - 3 ngày tưới 1 lần. Có thể tưới rãnh bằng cách đưa nước vào rãnh, khi nước ngập 1-3 luống phải tháo hết nước ngay. Khi bón phân cần kết hợp xới xáo làm cỏ, vun gốc. Thường xuyên nhặt sạch cỏ dại, loại bỏ lá vàng, lá sâu bệnh.
Khi trời có mưa cần tiêu thoát nước ngay, khi tạnh mưa xới phá váng tạo thông thoáng cho rễ, loại bỏ lá vàng, lá sâu bệnh dập nát đồng thời phun chế phẩm kích thích cho rễ phát triển. Ngừng bón phân đạm ít nhất 15 ngày trước khi thu hoạch.
6. Phòng trừ sâu bệnh
Cần áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp cho cây. Thường xuyên phát hiện sâu bệnh và phòng trừ kịp thời. Một số sâu bệnh thường gặp trên cây Su hào:
Sâu xám: Gây hại giai đoạn cây con bằng cách cắn đứt thân, cành non kéo xuống đất để ăn. Thường phát sinh trên chân đất thịt nhẹ, cát pha tơi xốp.
Biện pháp phòng trừ:
- Vệ sinh đồng ruộng, làm sạch cỏ dại, cày ải phơi đất 2 tuần trước khi trồng.
- Dùng bẫy chua ngọt để bẫy trưởng thành (4 phần đường đen + 4 phần dấm + 1 phần rượu + 1 phần nước + 1% thuốc)
Sâu tơ: Gây hại trong suốt quá trình sinh trưởng của cây.
Biện pháp phòng trừ:
- Phun cho cây con trước khi đưa ra trồng 1 - 2 ngày.
- Tưới phun vào buổi chiều tối để rửa bớt trứng, sâu non và hạn chế bướm giao phối và đẻ trứng.
- Sử dụng các loại thuốc có trong danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng để phòng trừ.
Đảm bảo thời gian cách ly trước thu hoạch 10 - 15 ngày hoặc theo đúng hướng dẫn của ngành chuyên môn.
7. Thu hoạch
Căn cứ vào thời gian sinh trưởng của từng giống, từng vụ và thấy mặt củ đã bằng, lá non dừng sinh trưởng thì thu hoạch; kéo dài thêm sẽ già, nhiều xơ, giảm phẩm chất.